Antonio Gallego Teimoy, morto a balazos en 1938

Natural do Incio e con residencia en Sober, Antonio Gallego Teimoy, labrego, foi xulgado por rebelión e auxilio á rebelión (data da resolución: xullo de 1937).

Foi morto por disparos da forza pública o 3 de agosto de 1938. O seu cadáver aparece en Toldaos-O Incio.

Testemuños orais din que era natural do Incio e que alí estivo fugado. Para collelo, contan que indendiaron o monte, obrigándoo a saír do escondite e abatíndoo a balazos. A súa viúva en Sober quedou con varios fillos, aos que outra xente do lugar llos axudou a criar.

Fontes:

– Vítimas de Lugo

– Testemuños orais.

Francisco Blanco Moure, concelleiro detido

Francisco Blanco Moure era albanel, concelleiro do PSOE en 1936.

Foi detido sen procesamento posterior.

Concelleiros de 1936 expedientados sen sanción

Carlos F. Velasco Souto refire cinco “integrantes da Xestora Local” sometidos a “expediente sen sación”.

Son:

– M. Castroseiros Curto

– José Díaz Díaz

– Graciano Martínez Romero (máis info aquí)

– Dionisio Vázquez Pérez

– Enrique Vázquez Gómez

José Antonio Cardelle facilita a seguinte información.

“El 13 de mayo de 1941 el Tribunal Regional de Responsabilidades Políticas de A Coruña, en el expediente número 1392 de 1941, ordenó al Juzgado Instructor Provincial de Lugo la incoación de expediente de responsabilidades políticas contra 9 personas, haciéndolo éste con el número 102 de 1941 y por el cargo de haber sido concejales de Sober con el Frente Popular, contra: Manuel Castroseiros Curto, de 37 años, soltero, jornalero, vecino de Bolmente; Graciano Martínez Romero, de 32 años, soltero, jornalero, vecino de Lobios; José Mantilla González, de 65 años, viudo, labrador, de Rosende; Dionisio Vázquez Pérez, de 39 años, soltero, labrador, de Proendos; Daniel Álvarez Carnero, de 36 años, casado, bachiller, vecino de Proendos; Augusto Fernández Vázquez, de 37 años, casado, labrador, vecino de Bolmente; Faustino Vidaur Vázquez, de 55 años, soltero, jornalero, de Villaoscura; Enrique Vázquez Gómez, de 53 años, casado, labrador, de Anllo; y José Díaz Díaz, de 65 años, casado, labrador, de Amandi.

El Juzgado de Instrucción de Monforte lo tramitó como el expediente número 7/42, proponiendo su sobreseimiento a la Audiencia el 15 de noviembre de 1943, acordándolo ésta el 24 de noviembre de 1943.

Signatura AHPL: 92417/14″

Antonio Pérez Vidal, tenente de alcalde en 1936

Antonio Pérez Vidal, concelleiro en 1931 e tenente de alcalde en 1936, de oficio, labrego, estivo detido en Monforte entre o 7/11/1937 e o 4/5/1938, sen posterior procesamento.

Militante de Izquierda Republicana.

Fonte: aquí.

Felipe Jácome Pérez, concelleiro detido

Felipe Jácome Pérez, labrego, foi concelleiro de elección popular en 1931, foi detido sen procedemento xudicial. Tamén foi concelleiro da Fronte Popular en 1936.

Cóntanos J. A. Cardelle que era coñecido como “Portobrosmos”, polo que supoñemos que era deste lugar de Pinol.

Estivo detido gubernativamente no cárcere de Monforte dende o 07/11/1937 deica o 20/04/1938.

Augusto Fernández Vázquez, concelleiro detido

Un dos concelleiros de Sober en 1936 que foi detido sen ser posteriormente procesado: Augusto Fernández Vázquez.

[Nomes e Voces]

José María Feijoo Rodríguez, concelleiro encarcelado

José María Feijoo Rodríguez era un labrego afiliado ao PSOE e á UGT que foi concelleiro de elección popular no 31 e da Fronte Popular no 36 e Presidente da Sociedade de Labregos e Oficios Varios de Gundivós, así como vogal do Sindicato de Obreros Mineros de Lugo en 1930.

Xulgado por auxilio á rebelión, foi condenado a prisión temporal.

Foi detido en setembro de 1941, polo que supoñemos que pode ser unha das persoas fugadas que lembra a xente de Gundivós. De Gundivós, lembran que detiñan, a xeito de reféns, a familiares de escapados para presionalos para que se entregasen. De feito, as súas irmás foron represaliadas. Este foi un mecanismo represivo común na provincia de Lugo, segundo refire Mª Jesús Souto.

Fontes: aquí; testemuños orais; María Jesús Souto Blanco; J. A. Cardelle.

J. A. Cardelle dinos que segundo o Libro Registro de Expedientes de Responsabilidades Políticas do Xulgado de Monforte de Lemos, incoóuselle o expediente 1/42 el 2 de novembro de 12942, sendo sobreseído por auto de 10 de outubro de 1943 e elevado á Audiencia o 15 de novembro de 1943 composto de 175 folios.

Daniel Álvarez Carnero, “Pepe de Villastrille”, executado

Un dos crimes franquistas máis lembrados polas xentes de Sober foi a execución de Daniel Álvarez Carnero, coñecido como “Pepe de Villastrille” e lembrado coma unha excelente persoa. A súa execución é lembrada con gran estupefacción.

Veciño de Proendos, do lugar de Villastrille, foi concelleiro do PSOE e tenente de alcalde coa corporación municipal de 1936. En xullo foi elixido alcalde gubernativamente.

Foi xulgado por rebelión militar, por organizar partidas armadas, e condenado a morte, sendo executado en Lugo o 29 de decembro de 1936. Pasou polas prisións de Monforte e de Lugo dende o 4 de agosto de 1936.

Enterraron o seu corpo nun nicho en Lugo grazas á amizade dun militar, pero o seu corpo foi perdido cando o cemiterio desapareceu, no lugar que hoxe ocupa o Gran Hotel de Lugo.

“Pepe de Villastrille”, socialista, exemplo dunha morte lembrada como “inxusta” polo pobo – como se non o foran todas elas! – e sobre a que non calou o relato oficial do Franquismo. As xentes de Sober, maioritariamente, nunca xustificaron este asasinato nin comentaron eso de que “que ía facer, meteuse en política”.

Na súa derradeira carta, na véspera do fusilamento, a tinta está semiborrada polas bágoas.

 

Fontes:

– Nomes e Voces.

– SOUTO BLANCO, Mª JESÚS; La Represión Franquista en la Provincia de Lugo.

– Testemuños orais.

– J. A. Cardelle.

– Memoria Histórica, Concello de Lugo.

Edmundo Pérez Díaz, concelleiro executado

Edmundo Pérez Díaz era un dos concelleiros da corporación de Sober elixida en 1936.

Factor ferroviario, residente en Canabal, era natural de Ferrol.

Foi xulgado por rebelión militar e condenado a morte, sendo executado en Lugo o 17 de xuño de 1937, con 34 anos de idade.

[Nomes e Voces]

Faustino Vidaur, concelleiro detido

Concelleiro da Fronte Popular por elección gubernativa.

Labrego, foi detido sen procedemento xudicial.

Vicepresidente Agrupación Socialista Agraria-UGT en 1931.

Información de:

– María Jesús Souto Blanco.

– J. A. Cardelle.